پلاژیاریسم چیست؟

استفاده از ایده ‎ها و عبارات منتشر شده و حتی انتشار نیافته دیگران بدون گرفتن اجازه از آن­ ها و انتشار آن ‎ها به نام خود از مصادیق پلاژیاریسم است که شامل طيف وسيعي از سرقت‎ های آگاهانه تا کپي کردن اتفاقي مطالب دیگران می‎ باشد. در سال‎ های اخیر به‎دلیل رشد روز افزون تکنولوژی این مسئله از اهمیت بیشتری برخوردار بوده و به عنوان یکی از مهم‎ ترین مباحث اخلاق در نشر مد نظر می‎ باشد. سرقت ادبی را می ‎توان به چند دسته زیر تقسیم کرد:

1. کپی پیست: این نوع سرقت علمی به‎دلیل کپی و پیست کامل متن است و به دلیل تشخیص سریع توسط نرم افزار‎ها کمتر رخ می‎ دهد.

2. بازنویسی ضعیف: در این نوع سرقت، متن جدید از روی متن قدیمی کپی می‎ شود در‎حالیکه ساختار معنایی و دستوری متن جدید دقیقا مانند مقاله قبلی است و فقط چند کلمه مختصر تغییر می‎ نماید.

3. رفرنس ‎دهی نامناسب: پس از بازنویسی متنی از روی مقاله چاپ شده‎ ای و استفاده از آن در متن مقاله خود، نویسنده می‎ بایست در انتهای جمله رفرنس مناسب را اضافه و در انتهای مقاله نیز رفرنس را ذکر نماید.

4. عدم استفاده از quotation mark: در صورت استفاده از متنی از مقاله­ چاپ شده بدون تغییر در مقاله جدید حتما باید جملات استفاده شده در quotation mark قرار گیرد و در انتهای جمله نیز رفرنس ‎دهی مناسب انجام گردد.

5. سرقت ادبی Multiple sources: فراوانی این نوع سرقت ادبی از انواع دیگر بیشتر است. در این مدل فرد چند مقاله را در هم ادغام می ‎کند و آن‎را به صورت یک مقاله جدید ارائه می‎ دهد. معمولا در این نوع سرقت ادبی هر پاراگراف از یک مقاله کپی برداری شده ‎است.

6. سرقت ادبی موزاییک: در این مدل نویسنده در بین متونی که خود آن ها را نگارش نموده ‎است به طور نامنظم از جملات و یا پاراگراف‎ هایی از مقالات چاپ شده استفاده می‎ نماید. این نوع پلاژیاریسم معمولا به دلیل آگاهی کم نویسنده از اصول سرقت ادبی اتفاق می ‎افتاد که با درخواست مجله از نویسنده برای تغییر بخش ‎های مشکوک به پلاژیاریسم، مشکل برطرف می‎ گردد.

7. سرقت ایده: این نوع سرقت ادبی اخیرا در حال گسترش است. در این مدل فردی از ایده یک فرد دیگر بدون اطلاع وی و حتی بدون ذکر نام وی در تهیه مقاله خود استفاده می‎ نماید.

8. پلاژیاریسم نویسندگان: قرار دادن نام نویسنده ‎ای که نقشی در هیچ ‎یک از بخش ‎های یک مطالعه نداشته‎است و یا حذف نام یکی از نویسندگان بدون اطلاع وی جزو مصادیق سرقت ادبی است و قابل پیگرد نیز می‎ باشد.

9. پلاژیاریسم از خود: یک محقق یا نویسنده در استفاده از مقالات چاپ شده قبلی خود باید از طریق رفرنس ‎دهی یا تغییر جملات اقدام نماید. یک مقاله پس از چاپ تحت کپی رایت مجله یا ناشر قرار می ‎گیرد و استفاده بعدی از مطالب آن حتی برای خود نویسنده مشمول رعایت موارد سرقت ادبی می‎ گردد.