فرآیند داوری همتا که توسط اکثر مجلات انجام می شود به عنوان بخشی از فرآیند غربالگری مقالات ارسالی می باشد. گاهی اوقات، دانشجویان و محققانی که مراحل انتشار مقاله شان را می گذرانند منظور از داوری همتا را به طور دقیق نمی دانند. این نوع داوری به ارزیابی و بررسی تحقیقات توسط متخصصان که در یک زمینه خاص مطالعه دارند اشاره دارد. این پروسه عمدتاً به عنوان یک سیستم مشاوره تخصصی در نظر گرفته می شود که به سردبیران مجله کمک می کند تا تصمیم بگیرند که آیا مقاله قابل چاپ است یا خیر.
داوری همتا چگونه ایجاد شد؟
پیش از این، مقالات ارسالی به ژورنال ها توسط سردبیران مجله بررسی می شدند. با این وجود با افزایش رشته های تخصصی و تعداد مقالات، قبل از تصمیم گیری نهایی نیاز به مشارکت متخصصان مربوطه در بررسی مقالات بود. نویسندگان باید به یاد داشته باشند که داوران همتا به طور انتقادی کیفیت مقاله را ارزیابی می کنند و بر اساس آن تغییراتی را توصیه می کنند. تصمیم نهایی در مورد پذیرش یا رد یک مقاله با سردبیر مجله است.
انواع داوری همتا
ژورنال های مختلف برای ارزیابی کیفیت تحقیق، انواع مختلف داوری (داوری یکسو کور، دو سو کور، داوری باز یا بررسی داور پس از انتشار) را اتخاذ می کنند. صرف نظر از روشی که دنبال می شود، هدف اصلی این داوری اعتبار سنجی تحقیقات و اطمینان از تأثیر جهانی آن است.
چگونگی برخورد با نظرات داوران
نظرات داوری همتا ممکن است متفاوت باشد. این نظرات شامل درخواست برای اصلاح جزئی یا بررسی زبان تا تجدید نظرعمده از جمله انجام آزمایش های اضافی می باشد. به طور معمول ژورنال ها، مقالات را فقط پس از اعمال همه نظرات بازرسان می پذیرند. بنابراین نویسندگان باید حتی در مواقعی که با نظرات داوران مخالف هستند ضمن پاسخ به نظرات منتقدان از جمله پاسخ دقیق، مودبانه و با شواهد، برخی از نظرات را اعمال کنند.
مشکلات سیستم داوری همتا
یکی از مشکلات این سیستم داوری، تاخیر در تصمیم گیری، سرقت ادبی و تضاد منافع است. علاوه بر این، اگرچه در داوری همتا مناسبات مالی وارد نمی شود اما هزینه های پنهان زیادی وجود که عمدتا مربوط به زمان صرف شده توسط داوران و سردبیران مجله است. همچنین بسیاری از دانشگاهیان درباره اینکه آیا داوری باید بدون هزینه ارائه شود، نظرات متفاوتی دارند.
به طور کلی روند داوری همتا برای اطمینان از کیفیت بالای تحقیقات منتشر شده می باشد.