تعريف پژوهش

پژوهش، فرآيند پردازش اطلاعات است كه مهمترين ويژگي‌ آن زايايي، باروري و توليد علم در تاريخ آن علم مي‏‎باشد و داراي هويت جمعي است.

آنچه در كتب و منابع يافت مي‌شود داده‌هاست. پس از سنجش و گزينش، داده‌ها به اطلاعات تبديل مي‌شوند، با پردازش اطلاعات و تجزيه و تحليل آن‎ها در مقاله، توليد علم صورت مي‌گيرد. پژوهش، فرآيند توليد علم است برخلاف بسط اطلاعات ديگران كه توسعه است نه پژوهش. پژوهشگر مانند زنبور عسل است كه محصول جديد توليد مي‌كند نه مثل مورچه كه فقط اطلاعات را جمع مي‌كند.

شأن مقاله اين است كه در مقياس تاريخ آن علم، توليد علم كند. مقاله علمي پژوهشي، بايد نوآوري داشته باشد و پيدا كردن حرف جديد در تاريخ يك علم كه قبلاً نبوده، كار دشواري است. اين نوآوري فقط در نظريه‌پردازي نيست بلكه مي‌تواند زبان جديد، روش جديد، مسأله جديد، تعريف جديد و… در تاريخ علم باشد. اگر جهت‌گيري مقاله ترويجي و اطلاع‌رساني باشد، مجلات علمي پژوهشي آن را چاپ نمي‌كنند.