چهارچوب مقاله و قواعد مقالهنویسي
تحقیق و پژوهش از اهمیت ویژهاي برخوردار است و به جرات میتوان گفت كه همه پیشرفتهاي علمي، صنعتي، پژوهشي، تكنولوژي و جامعهشناسي بر پایه تحقیق و پژوهش استوار است. اصليترین و مهمترین شیوه ارائه نتایج یك مطالعه و تحقیق، تهیه مقاله پژوهشي است و محققي در صحنه تولید و انتشار علمي موفق است كه بتواند نتایج پژوهش خود را در مجلات معتبر پژوهشي به چاپ برساند. از آنجا كه نوشتن صحیح و مناسب یك مقاله یك ركن اساسي براي چاپ مقالات علمي میباشد، در اینجا سعي شده است كه به بررسي روشهاي صحیح نگارش مقالات پژوهشي پرداخته شود. به طور كلي هر مقاله پژوهشي شامل اجزاي اصلي زیر است:
عنوان
نام نویسنده یا نویسندگان
اطلاعات تماس
چكیده
واژگان كلیدي
مقدمه
مباني نظري تحقیق
روش تحقیق
یافتههاي تحقیق
بحث و نتیجهگیري
فهرست منابع
عنوان مقاله
اولین بخش یك مقاله عنوان است كه باید اشتراكاتي با موضوع اصلي تحقیق داشته باشد و به شكلي جذاب جملهبندي شده باشد. نكات زیر در انتخاب عنوان مقاله قابل توجه هستند:
– عنوان مقاله حتيالامكان باید دقیق و رسا بوده و از بهكاربردن اصطلاحات نا آشنا یا اختصاري خودداري شود.
– عنوان مقاله حتيالامكان باید جمله خاصي باشد كه نكات اصلي و عمده موضوع را در بر داشته باشد
– به طور معمول (نه همیشه) و در نامگذاري اكثر تحقیقها این نكات در نظر گرفته ميشود: چه چیزي را میخواهیم بررسي كنیم، در چه جامعهاي، در كجا و در چه زماني
– عنوان باید فاقد پیشداوري باشد.
– اگر كلماتي در توصیف ویژگي مطالعه شما نقش كلیدي دارند حتما در عنوان خود آن را بگنجانید.
– هیچگاه نباید در عنوان مقاله نتیجه پژوهش را به صورت ثابت شده ذكر نمود.
نویسندگان و آدرسها
اسامي نویسندگان و همكاراني كه در مطالعه شركت داشتهاند باید بطور كامل ذكر شود. همچنین نویسنده اصلي كه مسئول ارتباط با خوانندگان است باید مشخص شده و آدرس كامل و ایمیل وي در اختیار خوانندگان قرار گیرد.
چكیده تحقیق
چكیده پس از عنوان بیشتر از سایر بخشهاي یك مقاله خوانده میشود و در چكیده قسمتهاي مختلف مقاله شامل مقدمه، اهداف، روشها و نتایج تحقیق بصورت خلاصه ذكر ميشود. متن بسیاري از مقالهها به طور كامل در دسترس ما نیست و گاهي فرصت براي خواندن تمام مقاله نداریم و از این رو چكیده مقاله اهمیت زیادي دارد. در اكثر مجلات تعداد كلمات چكیده 150 تا 250 كلمه محدود است.
واژگان كلیدي
چند واژه كلیدي كه از اهمیت زیادي در مطالعه برخوردارند، در این قسمت ذكر ميشود. ضمن این كه با ذكر واژههاي كلیدي در سایتهاي علمي ميتوان به دنبال مقاله نیز گشت. به طور معمول تعداد این واژه ها حدود 6-5 كلمه در نظر گرفته ميشود.
مقدمه
مقدمه یك مقاله پژوهشي ضمن بیان مسئله و تشریح موضوع به آن مسئله پاسخ میدهد كه ارزش مطالعه حاضر براي انجام آن چه بودهاست. در حقیقت با مطالعه مقدمه یك مقاله پژوهشي، خواننده با مسئله تحقیق آشنا شده و ضرورت انجام پژوهش را درك میكند. متن مقدمه باید روان باشد و حتيالامكان به صورت خلاصه و حداكثردر 2 صفحه تایپ شود.
روش تحقیق
در این قسمت از مقاله چگونگي و روش انجام پژوهش توضیح داده ميشود. همچنین نمونههاي مورد بررسي، چگونگي نمونهگیري، جامعه هدف، مراحل اجرائي پژوهش و نحوه تجزیه و تحلیل دادهها ذكر ميشود. در این قسمت در مورد تغییر بیشتر بحث شده و روش اندازهگیري و میزان دقت و چگونگي كنترل آنها بیان ميشود.
یافتههاي تحقیق
در این قسمت نتایج بدست آمده از پژوهش ذكر ميشود. نتایج كلیدي مطالعه باید با كلمات روان و دقیق و بدون بزرگنمایي ذكر شود. از روشهاي مختلفي براي ارائه نتایج استفاده ميشود. استفاده از اعداد، جداول و نمودارها كمك ارزندهاي به ارائه مطلب بطور سادهتر مينماید اما لازم است دادههاي جداول و نمودارها به طور كامل تشریح شده و مورد تجزیه و تحلیل قرار گیرند. در مواردي كه از روشها و آزمونهاي آماري براي بررسي نتایج و تحلیل دادهها استفاده شده باشد، باید نوع آن نیز ذكر شود.
بحث و نتیجهگیري
در این قسمت به تفسیر نتایج ارائه شده ميپردازیم. همچنین ميتوان به مقایسه نتایج به دست آمده از مطالعه حاضر با نتایج سایر مطالعهها پرداخت و با توجه به مجموعه شواهد نتیجهگیري نمود. در صورت لزوم ميتوان پیشنهادهایي براي انجام مطالعات بهتر و كاملتر در آینده ارائه داد.
فهرست منابع
در پایان لازم است كلیه منابعي كه در تحقیق مورد استفاده قرار گرفتهاند، به شیوهاي مطلوب ذكر شوند. شیوه نگارش منابع در نشریات مختلف متفاوت است و بهتر است از راهنمایي این نشریات و شرایط نگارش مقالات كمك بگیریم.