دسته مهمی از مقالات علوم پزشکی که بسیار حائز اهمیت بوده و از اعتبار بالایی برخوردارند. هدف از نگارش این نوع مقالات، پاسخگویی به یک پرسش و یا حل یک مشکل است که برای یافتن راه حل برای مشکل مربوطه، مرور مقالات مرتبط و ترکیب نتایج آنها انجام می گیرد.
مقالات مروری به دو دسته کلی غیرسیستماتیک و سیستماتیک تقسیم می شوند. مقالات غیرسیستماتیک یا روایتی مقالاتی هستند که نویسنده یا نویسندگان براساس ذهنیت قبلی خود از موضوع مورد بحث، به جستجوی مقالات پرداخته و تا رسیدن به مقالات مورد نظر و انتخاب مطالعات مناسب ادامه دهند و در آخر با جمع بندی نتایج بدست آمده و تلفیق آنها با تجریبات خود نتیجه گیری نهایی را به شکل یک مقاله ارائه می دهند. در مقابل برای نگارش یک مقاله مروری سیستماتیک یا جامع جستجوی مقالات براساس پروتكلی كاملاً دقیق و از قبل تنظیم شده انجام می گیرد. مرور سیستماتیك در اغلب موارد با استفاده از روش‌های آماری در تركیب نتایج، به یک برآورد واحد در پاسخ به سؤال مربوطه دست می یابد و لذا از توان و اعتبار بالایی در نتیجه‌گیری و تصمیم‌سازی برخوردار است.
متاآنالیز
متاآنالیز تركیب داده‌ها و نتایج بدست آمده از یك مرور سیستماتیك با استفاده از روش‌های آماری است. بدین معنی که پس از انجام مرور سیستماتیك و برمبنای نتایج، به یك تخمین واحد برای حل مشكل یا سؤال مد نظر می رسیم. لازم به ذکر است که چنانچه داده‌ها و برآوردهای خام بدست آمده از جستجوی سیستماتیک بیش از اندازه غیرهمسان باشد و نتوان با روش‌های خاص آماری آنها را با هم تركیب كرد، متاآنالیز قابل انجام نخواهد بود. در این صورت نتایج به صورت كیفی به شکل یك مقاله سیستماتیك ارائه می شود. یكی از اهداف مهم متاآنالیز، پی‌بردن به موارد عدم همسانی نتایج و علل آنهاست.
تاریخچه مرور سیستماتیك
اصطلاح مرور سیستماتیك اولین بار توسط یك روانشناس به نام Glass در سال 1976 استفاده و به تدریج در متون پزشكی وارد شد. در سال 1993 مؤسسه كاكران که سازمانی منحصر به فرد، بین المللی و غیرانتفاعی است به جهت كمك به توسعه، ترویج و سهولت دسترسی به مطالعات مرور سیستماتیك ایجاد شد تا با استفاده از این نوع مطالعات، پژوهشگران، مدیران و سیاست گزاران قادر باشند اثرات مداخلات بخش سلامت را بررسی نموده و آگاهانه تصمیم‌گیری کنند. اصلیترین وظیفه این مؤسسه تهیه مطالعات مرور سیستماتیك است كه دائما به روز رسانی شده و در قالب فصلنامه الكترونیكی منتشر می‌گردد. تاکنون بیش از 2500 مرور سیستماتیك در این كتابخانه موجود می باشد.
ارزش مقالات سیستماتیك به اینست که می توان به یك توان بالا از برآورد مورد نظر برسیم. زیرا بسیاری از پژوهش ها به علتهای مختلف (مثل حجم نمونه ناكافی) از قدرت تفسیر مناسبی برخوردار نیستند اما مرور سیستماتیك و متاآنالیزی كه اغلب بدنبال آن انجام می گیرد با تركیب كردن مطالعات به حجم نمونه بالاتری می‌رسد و بنابراین می‌تواند با توان بالاتری آنها را بررسی نموده و نتیجه‌گیری بهتری ارائه دهد.
